Philippe Breton

Van Philippe Breton had ik eerder [b:La parole manipulée|1935976|La parole manipulée|Philippe Breton|https://d.gr-assets.com/books/1377878709s/1935976.jpg|1938492] gelezen, wat me erg bevallen is, zoals je hier kunt lezen. In dit betoog had hij het over manipulatie in de samenleving, zowel op politiek vlak, commercieel vlak, en meer. Een ander werk van hem, [b:L'utopie De La Communication: Le Mythe Du "Village Planétaire|10221477|L'utopie De La Communication Le Mythe Du "Village Planétaire|Philippe Breton|https://d.gr-assets.com/books/1457435674s/10221477.jpg|4322464], staat op m'n NTL-lijst (Nog Te Lezen).

'Convaincre sans manipuler - Apprendre à agumenter' stond ook al een tijdje op m'n wishlist, tot de aankoop op La Foire du Livre in Brussel eerder dit jaar (februari). Oorspronkelijk verscheen dit boekje in 2008, maar voor de heruitgave (2015) heeft Breton het lichtjes herwerkt, opdat er o.a. iets recentere voorbeelden (uit de Franse pers en politiek, bijvoorbeeld) konden gebruikt worden.

Breton omschrijft deze uitgave - niet de enige die hij geschreven heeft m.b.t. argumenteren - als een praktische handleiding. Hij behandelt de belangrijkste technieken om te leren argumenteren, zodat je als lezer snel begrijpt hoe je te werk kunt gaan om anderen te overtuigen van jouw idee, visie, opinie, ... zonder te manipuleren, uiteraard. De theorie wordt aangevuld met enkele van de meest gestelde vragen die hij in de afgelopen jaren toegestuurd kreeg. Dat zorgt ervoor dat de aangekaarte situaties en uitleg makkelijker te begrijpen zijn.

Dit boekje is gestructureerd opgesteld: Waar Breton eerst redelijk algemeen blijft (Wat is overtuigen?, Niet in de val van manipulatie trappen, Hoe bereid je je voor om te argumenteren?, ...), worden de 4 stappen daarna in detail behandeld:

1) L’invention. Connaître l’auditoire, inventer un angle, trouver un point d’appui
2) L’élocution. Trouver des arguments
3) La disposition. Savoir faire un plan
4) L’action. Savoir prendre la parole

Op het einde is er een lexicon met de belangrijkste technische termen die gebruikt werden. Meer info vind je op de website van de uitgever: klik hier.

Hoewel 'Convaincre sans manipuler' geen lichte kost is, legt Breton het onderwerp duidelijk en mooi gestructureerd uit. Het is inderdaad praktisch opgesteld, zodat je voor jezelf (in de privé-, professionele, of andere sferen), de stappen kunt toepassen in een debat, een gesprek, een vergadering, een presentatie, enz. een bepaald(e) standpunt / project / werkwijze / ... moet bespreken of voorstellen. Het zal je ook helpen om als gesprekspartner (of publiek bij seminaries, conferenties, ...) dergelijke situaties anders te bekijken.

Aanrader!

Ik sluit af met Bretons woorden over hoe dit werk tot stand kwam: "L'esprit dans lequel j'ai rédigé ce manuel, après avois écrit plusieurs autres livres sur le sujet, notamment [b:Argumenter en situation difficile|17407468|Argumenter en situation difficile|Philippe Breton|https://d.gr-assets.com/books/1361528335s/17407468.jpg|1661631] ou sur la [b:La parole manipulée|1935976|La parole manipulée|Philippe Breton|https://d.gr-assets.com/books/1377878709s/1935976.jpg|1938492], s'inscrit donc dans le ligne droite de la tradition humaniste et démocratique qui concilie ouverture aux autres et respect des personnes, lien social et affirmation de soi, efficacité dans l'art de convaincre."… (mehr)

Philippe Breton, docent aan de universiteit van Straatsburg, is een van de (Franse) specialisten op vlak van het gesproken woord en communicatie, heeft op dat vlak al verschillende werken geschreven. Het is eigenlijk per toeval - ook al zou toeval niet bestaan, volgens sommigen - dat ik op zijn werken ben gestoten tijdens een bezoekje aan de boekenwinkel Filigranes in Brussel.

Van de drie aanwezige verhandelingen, uitgegeven in paperback, wekte vooral "La parole manipulée" m'n interesse, gezien we hedentendage overstelpt worden met informatie allerhande: op televisie, op de radio, op reclamepanelen, in reclamespots, in programma's, in het journaal, op het werk, in contacten met andere mensen (waaronder familie, vrienden, kennissen, vreemden, ...).

In het 210 bladzijden (de inhoudstabel en bibliografiepagina's niet meegeteld) tellend boekje vertelt de heer Breton hoe manipulatie in elkaar zit, welke soorten er zijn, waar ze voorkomen, hoe ze gebruikt worden, en dergelijke meer. Daar tegenover stelt hij argumentatie, en de geschiedenis daarachter, hoe het in de loop der eeuwen, met vooral dan de focus op de 20ste eeuw, geëvolueerd dan wel weggedeemsterd is door invloed van o.a. manipulatieve manieren van communiceren.

Hij geeft ook voorstellen over hoe we moeten leren het onderscheid te maken tussen argumentatie en manipulatie, hoe bijvoorbeeld het onderwijs een belangrijke rol kan spelen, hoe we als individu voor onszelf moeten leren denken, en meer.

Natuurlijk komen ook genoeg voorbeelden aan bod (tabak, politiek, het nieuws, ...), alsook welke impact manipulatie heeft op de samenleving, op de democratie, hoe het bijna ons leven bepaalt zonder dat we het beseffen of er geen graten inzien, terwijl we ons toch best af en toe wat kritischer mogen opstellen. Ook niet te kritisch, want dan creëer je zelf ongewild en onnodig een zwart-witverhaal.

Daarnaast komen de verschillende actoren en hun rollen aan bod: politiek, producerende bedrijven, reclamebureaus, de media, de bevolking/consument/kiezer/..., enz.

Maar ook stelt hij dat het geen zwart-witverhaal is, dat niet alle manipulatie slecht is en enkel degenen die het in gang steken er baat hij hebben. Soms is manipulatie nodig zodat, afhankelijk van de situatie waarin het aangewend wordt, het de maatschappij ten goede komt.

Let wel, het mag dan een dun boekje zijn, eenvoudig te verteren of begrijpen is het niet (het is dan ook serieuze materie ;-)), tenzij je moedertaal Frans is of je de taal machtig genoeg bent. Een woordenboek is geen overbodige luxe.

In ieder geval, voor wie wat duiding wil omtrent communicatie en informatie in deze moderne tijden, is "La parole manipulée" sterk aan te raden! Ook al kunnen bepaalde stukken in het boek je niet vreemd in de oren klinken, toch kan deze uitgave je helpen meer inzicht te verwerven in de materie. Een eye-opener, zoals ze dat noemen. Food for thought. Kan meermaals herlezen worden.

Meer info over het boekje vind je op de website van La Découverte (klik hier).… (mehr)