Piet Chielens

At the beginning of the war, not a single European army was prepared in any sense, to deal with the large numbers of victims in a humanitarian way. The firepower of the armies was increased, the defense reinforced, but victim care continued to lag seriously behind. Philanthropy, private initiative and the courageous efforts of many individuals had to make up for the failing medical care during the war. As the war progressed, medical care also developed and organization and relief improved. The greatest breakthrough was, however, the recognition - albeit reluctantly - of mental trauma caused by the war.

During World War I, many soldiers fell victim to bizarre, anxious and disturbed behavior, which was sometimes referred to as "shell shock". The army commanders seemed reluctant to recognize a formal diagnosis, questioning whether men were really traumatized or simply cowards who were trying to stay away from the horrific and terrifying reality of the Front.

Whereas in the early 20th century, the focus was mainly on the shock itself and the outward physical symptoms, today there is a far more in-depth exploration of the complex nature of the human reaction to extreme stress as a result of traumatic events, like war. There is a recognition of a deep, life-affecting condition termed as Post-traumatic Stress Disorder. This book is an emotive study of the suffering of war, which can be overwhelming.

Offering both analysis and reflection, this intensely moving book looks at the way in which psychiatrists, reporters, artists and war photographers currently perceive and treat the psychological suffering, the often invisible legacy of those involved in war and human conflict.… (mehr)

Als je dit jaar 1 boek over de Eerste Wereldoorlog leest, lees dan dit!
De broers Piet en Wim Chielens zijn al tientallen jaren gebeten door de 1ste wereldoorlog-microbe. Ze wonen zelf in het voormalige oorlogsgebied in en rond Ieper en al bijna hun hele leven brengen ze de tragedie van de Grooten Oorlog onder de aandacht. Wim als schrijver, muzikant, en journalist, Piet als organisator van vredesconcerten en bezieler van het Flanders Field Museum in Ieper. Je kan hen dus zeker niet verwijten te willen meedrijven op de hype van de 100 jaar-herdenking (nu in 2014).
Dit boek is een (mooie) heruitgave van hun boek van 1996. Daarin schrijven ze brieven naar elkaar waarin ze hun obsessie over de ramp die in 1914-18 over hun streek spoelde, delen. Ze doen dat vooral aan de hand van de oorlogsliteratuur van toen (en dan vooral de Britse). Edmund Blunden, Wilfried Sassoon, Ivor Gurney, en vele anderen, ze passeren allemaal de revue en via hun gedichten en beschrijvingen komt de hallucinante verschrikking weer tot leven, bijna tastbaar.
Het hoeft niet gezegd dat de onderliggende boodschap er één is van boosheid, tergende verontwaardiging en dus ook van strijdbaar pacifisme. De toon wordt al meteen gezet in het begin wanneer het bekendste oorlogsgedicht, In Flanders Fields van John McCrae ontmaskerd wordt als een patriottisch, tot strijd oproepend schrijfsel. Zelfs na jaren blijft het een schok dat zoiets moois, dat zo breekbaar over dood en vergankelijkheid spreekt, eigenlijk thuishoort in een gewelddadige traditie.
Het knappe en vertederende aan dit boek is dat de beide broers ook een inkijk in hun ziel geven, en dan vooral hun vraag hoe het toch komt dat die oorlog hen maar niet loslaat; daarbij merk je ook accentverschillen: bij Piet ligt het accent eerder op het engagement (het strijdbare pacifisme), bij Wim eerder op het esthetische (de troost van schoonheid). De toegevoegde brieven uit 2014, waarin het oorlogsthema verbonden wordt met persoonlijke drama's die de broers in recente jaren hebben ondergaan, diepen dat op een heel aangrijpende manier nog verder uit.
Slechts één kleine terzijde toch: de broers beperken zich tot het oorlogsgebied rond Ieper, en laten bijna alleen Britse stemmen aan het woord (die beperking geven ze trouwens zelf toe); maar ik vraag me al lang of ook aan Franse, Duitse (en Vlaamse) kant gelijkaardige stemmen te horen waren. Ik denk dat ik daarvoor best eens het werk van Geert Buelens ter hand neem.… (mehr)