Dirk Verhofstadt

Het liberalisme is de eerste ideologische stroming in de moderne geschiedenis. Dirk Verhofstadt beschrijft het ontstaan van de eerste liberale partijen in de wereld, de gestage opmars van het liberale denken in de negentiende eeuw met de afschaffing van de slavernij als hoogtepunt, maar
ook de ondergang van de liberale democratieën tijdens de eerste helft van de twintigste eeuw door het communisme, fascisme en nazisme.

In 1947 kwamen liberale vertegenwoordigers uit de hele wereld bijeen in Oxford en stichtten er de Liberale Internationale. In datzelfde jaar werd ook de Mont Pèlerin Society opgericht. Ze zorgden voor een heropleving van het liberalisme tijdens de periode van de Koude Oorlog, de dekolonisatie en
de golden sixties. Vanaf de jaren tachtig was het liberalisme bijzonder succesvol met de val van de Berlijnse Muur en de ineenstorting van het communisme als hoogtepunt. Rond het jaar 2000 waren er een record aantal liberale democratieën en leek de strijd tussen de ideologieën voorbij. Het
voorbije decennium staat het liberalisme echter weer onder druk door de opkomst van extreemrechtse, nationalistische en populistische politici.

De ideologische strijd van de eenentwintigste eeuw wordt er weer een tussen de open en de gesloten samenleving, tussen het liberalisme enerzijds en het nationalisme, het collectivisme en het populisme anderzijds. Dirk Verhofstadt beschrijft twaalf strijdpunten die bepalend zullen zijn voor de toekomst van het liberalisme.
Toon minder
Recensie(s)
Het oeuvre aan politiek geladen publicaties van moraalwetenschapper Dirk Verhofstadt (1955) is omvangrijk. In 2015 verscheen van hem niet alleen 'De liberale canon', maar tevens een boeiend nawoord in het boek 'Liberalisme' van de Amerikaanse journalist Edmund Fawcett. Verhofstadt weet zichzelf te overtreffen met dit boek over de geschiedenis van, wat hij noemt: 'de eerste ideologische stroming in de moderne geschiedenis'. In heldere taal schetst hij de bronnen waaruit het liberalisme is voortgekomen. Dat begint al in de klassieke oudheid, in het Athene van de vijfde eeuw voor onze tijdrekening, met de grafrede van Pericles. Hij beschrijft de talloze ontwikkelingen in de wereld waarbij de vrijheden van burgers steeds meer centraal kwamen te staan. Tegenstanders bij deze ontwikkelingen waren communisten, fascisten, extreme religies en, in de huidige tijd, populisten, radicale moslims en nationalisten. Met de praktijkvoorbeelden, citaten en twaalf speerpunten concludeert de auteur met overtuiging dat liberalisme de enige weg is naar vrijheid, welvaart en wereldvrede. Een imposant boek, boeiend voor iedereen met maatschappelijke belangstelling.… (mehr)

Paul Cliteur en Dirk Verhofstadt gaan op zoek naar de bronnen van het theoterrorisme. Moorden in naam van God kwamen in de loop van de geschiedenis geregeld voor. Vandaag vormen ze de legitimatie voor dagelijkse aanslagen op anders- en ongelovigen. Dit boek bevat enerzijds een theoretisch deel over het theoterrorisme en anderzijds een dagboek van de moordaanslagen die in 2017 quasi elke dag in naam van God werden gepleegd.
Op bevel van God ging Abraham zijn zoon Izaak doden. Op het laatste moment werd hij tegengehouden door een engel. Hij had immers bewezen dat hij God blindelings gehoorzaamde en werd daarvoor beloond. Ook vandaag doden theoterroristen medemensen op bevel van God, maar er is geen engel meer die ze tegenhoudt. Paul Cliteur en Dirk Verhofstadt bespreken de religieus geïnspireerde moorden op Ghandi, Rabin, Sadat, Tiller, Van Gogh en talloze anderen die het slachtoffer werden van religieus fanatisme.… (mehr)

Dit boek van de hand van Dirk Verhofstadt sluit aan op het debat dat in de samenleving leeft en gevoerd wordt. Wat betekent salafisme en hoe verhoudt het zich tot de democratie?
Voor Verhofstadt is het duidelijk dat salafisme en democratie niet met elkaar samengaan, maar eerder aan elkaar tegengesteld zijn.

In zijn boek maakt hij, naar analogie van de AIVD, onderscheid tussen drie soorten salafisme: apolitiek salafisme, politiek salafisme en jihadi-salafisme. De laatste in de rij is de kwalijkste en sluit het nauwst aan bij IS. De aanhangers, geloven dat men de islam met het zwaard moet verdedigen/verspreiden en zich ver houden van de open samenlevingen met haar democratische principes. Vrijheid en gelijkheid staat niet op de agenda van de salafisten. De mens moet zich onderwerpen aan de wil van God, respectievelijk de koran en de hadith. Zij vormen de basis voor de sharia.

Voor Verhofstadt is het belangrijk dat de salafisten een halt worden toegeroepen. Hun financiële middelen moeten worden drooggelegd en salafisitsche organisaties moet bij wet worden verboden. Geen tolerantie voor de intoleranten. Maar dit geldt niet alleen voor soennitische extremisten, maar ook voor sjiitische. De sjiieten laten zich niet onbetuigd wat geweld betreft.

Het boek leest vlot en geeft een duidelijk beeld met wat er schort aan het salafisme.… (mehr)