StartseiteGruppenForumMehrZeitgeist
Web-Site durchsuchen
Diese Seite verwendet Cookies für unsere Dienste, zur Verbesserung unserer Leistungen, für Analytik und (falls Sie nicht eingeloggt sind) für Werbung. Indem Sie LibraryThing nutzen, erklären Sie dass Sie unsere Nutzungsbedingungen und Datenschutzrichtlinie gelesen und verstanden haben. Die Nutzung unserer Webseite und Dienste unterliegt diesen Richtlinien und Geschäftsbedingungen.

Ergebnisse von Google Books

Auf ein Miniaturbild klicken, um zu Google Books zu gelangen.

Lädt ...

Menselijke voorwaarden

von Junpei Gomikawa

Weitere Autoren: Siehe Abschnitt Weitere Autoren.

MitgliederRezensionenBeliebtheitDurchschnittliche BewertungDiskussionen
383646,023 (4.61)12
Lädt ...

Melde dich bei LibraryThing an um herauszufinden, ob du dieses Buch mögen würdest.

(Mijn) woorden schieten tekort om dit meesterwerk uit 1956 te beschrijven.
Dit is een van de allereerste boeken die ik niet heb gelezen maar (noodgedwongen, door slechte ogen) beluisterd. De bespreking door EdwinKort hier op LibraryThing vind ik uitstekend; maar op één punt ben ik het 100% met hem oneens, namelijk ik vond de stem die het voorlas heel geschikt, en dit moet een mammoetklus zijn geweest. Al dan niet door mijn onervarenheid met luisterboeken vond ik dit wel een iets andere ervaring dan “gewoon” lezen, meer uitnodigend om zelf te rea-geren, eerder alsof je naar een film of toneelvoorstelling kijkt. Misschien dat daardoor dit sowieso uiterst aangrijpende boek mij nog iets meer emotioneerde dan als ik het gelezen had. Dit boek is krankzinnig lang (ik zag zowel 1400 als 2200 bladzijden genoemd), misschien duurt het luisteren nog langer dan het lezen, maar dat was meer dan de moeite waard.
Het onderwerp en de achtergrond zijn in Nederland tamelijk onbekend: het front dat Japan in de tweede wereldoorlog in Mantsjoerije had geopend tegen de Sovjet-Unie. In 1931 had Japan Mantsjoerije ingenomen en sinds die tijd gekoloniseerd. Japanners vormden de bovenlaag boven de inheemse Chinezen/Mantsjoes. De feitelijke machthebber in het land was het Japanse Kwan-tung leger Dat Mantsjoerije Japans is, is een vast gegeven in de roman, dat van ons enig inlevingsvermogen vraagt. Gomikawa was zelf een in Mantsjoerije geboren Japanner en heeft in zijn roman eigen oorlogservaringen verwerkt (maar daar gaat het niet om). Na de conferentie van Jalta zegde Rusland het niet-aanvalsverdrag met Japan op en beide partijen maakten zich op voor oorlog aan de grens. Stereotype beelden die wij hebben van Japan in de tweede wereld oorlog spelen in deze roman volstrekt geen rol: jappenkampen, de slag in de Pacific (die alleen op de achtergrond een kleine rol speelt), de verering van de goddelijke keizer, troostmeisjes, Birmaspoorweg, bevrijdingsbewegingen in Zuidoost-Azië, daar gaat het helemaal niet over.
Het centrale onderwerp van deze roman is, zoals de titel treffend uitdrukt, wat het bete-kent om een moreel verantwoordelijk mens te zijn, wat het leger doet om mensen vuile handen te laten maken en uiteindelijk te ontmenselijken, hoe een goed mens met hoogstaande principes, die zich uit alle macht tracht te verweren toch moreel ten onder gaat en tegelijkertijd, doordat anderen nog slechter zijn, maar vooral door zijn handelen te blijven analyseren en beoordelen aanspraak maakt op ons (mijn) respect. Niemand in deze oorlogssituatie slaagt erin zijn menselijke, morele waardigheid te bewaren, maar de hoofdpersoon doet het meeste zijn best.
Desondanks is dit geen moraliteit of fabel, maar een echte roman over echte mensen: de jonge universitair geschoolde Kaji begint te werken op kantoor in Mantsjoerije en trouwt met de lieve mooie tamelijk zelfstandige Michiko. Eerst werkt hij op kantoor, daarna wordt hij overgeplaatst naar de mijn waar steen voor de oorlogsindustrie wordt gewonnen, onder barre omstan-digheden. De Japanse opzichters mishandelen de meeste Chinese koelies genadeloos. Daarnaast plant het leger een grote groep Chinese dwangarbeiders in de mijn, opgesloten achter onder stroom gezette metalen hekken. Al Kaji’s pogingen hun een menswaardig bestaan te geven mis-lukken, zowel door tegenwerking van het leger als doordat de dwangarbeiders zelf hem blijven zien als een Japanse onderdrukker. Een mislukte ontsnapping wordt door het leger aangegrepen om 10 man te executeren, een veel te zware straf; deze executies worden op bijzonder indringende wijze beschreven. Kaji aarzelt en aarzelt, maar bij de vierde executie komt hij tussenbeide en weet die en de volgende te verhinderen. Dit morele handelen wordt hem zwaar aangerekend en is het begin van zijn ondergang.
Zijn vrijstelling vn dienst wordt ingetrokken en hij gaat het leger in. Daar heerst onverbiddelijke hiërarchie en keiharde discipline, waar ouderejaars soldaten zonder scrupules de rekruten mishandelen, treiteren en daarmee soms zelfs de dood in jagen. Dienstjaren tellen in Japan vaak meer dan rang. Kaji wordt het vaakst getroffen, omdat hij “een rode” is, dat wil zeggen niet onver-kort voor de oorlog; en zijn moreel besef laat zich de mond niet snoeren. De mishandelingen en martelingen zijn uitermate levensecht beschreven. In hun algemeenheid zijn dit soort situaties net zo goed bekend uit westerse boeken over soldatenleven en oorlog; de exotische setting geeft een licht vervreemdend effect, maar herkenning en meevoelen zijn voor de(ze) westerse lezer niet moeilijk.
Uiteindelijk valt de Sovjet-Unie Mantsjoerije binnen, ongeveer op het moment dat Japan voor de geallieerden heeft gecapituleerd. Kaji en zijn krijgsmakkers liggen al een tijd aan het front. De fanatieke, verblinde Kwantung-legerleiding wil tot de laatste man doorvechten en daar komt het ook bijna op neer – behalve dan dat vele officieren zich op tijd in veiligheid hebben gesteld achter het front. Als door een wonder overleeft Kaji, en de rest van het boek beschrijft zijn tocht naar huis, met verschillende mensen die hij meeneemt of die weer vertrekken. Hier gaat het puur om overleven en er doen zich in de loop van de tocht talloze verschrikkingen voor, verkrachting, sterven van honger, het doden van dorpelingen om voedsel te verkrijgen, dodelijke aanvallen van Chinezen op de verachtelijke, verslagen Japanners, het doden van Sovjetsoldaten. Op hun, voor bijna iedereen vergeefse, hongertocht naar huis (Mantsjoerije of Japan) gaat ieders menselijke waardigheid ten onder. Ook die van Kaji, hoezeer hij daar ook tegen strijdt; doordat hij dat zo goed beseft, lijdt hij nog meer.
Uiteindelijk wordt Kaji gedwongen zich als krijgsgevangene over te geven aan de Sovjet-troepen, iets wat hij altijd had willen vermijden. Het leven in het gevangenenkamp is keihard, de Russen herstellen voor het gemak gedeeltelijk de Japanse legerhiërarchie, en deportatie naar Siberië dreigt voortdurend. In plaats van dat af te wachten en misschien na jaren terug te kunnen keren, ontvlucht Kaji.
Hij moet naar Michiko, dat is het enige dat hem voortdrijft. In dit allerlaatste deel van de roman verliest Kaji alle menselijkheid, hij wordt een dier, een ding.
Een werkelijk aangrijpend boek, dat tot nadenken, en ook gewetensonderzoek, kan leiden met weinig opgewekte conclusies. ( )
1 abstimmen Harm-Jan | Nov 22, 2022 |
indrukwekkend: vertelling over de strijd tss de Japanners en de Russen in de WO II. ( )
  gielen.tejo | Sep 24, 2020 |
Waar te beginnen met het schrijven over dit boek. Ik heb dit boek in eerste instantie ontvangen als luisterboek, maar dat viel wel heel erg tegen. De ‘stem’ las dit boek voor zoals je dat bij anime-films tegen komt, zoals Pokemon. Dat was vervelend, en ik was blij om te merken dat dit boek ook in het Kobo Plus abonnement beschikbaar was. Toen ging het lezen op eens stukken sneller en het verhaal ook duidelijker.

Het centrale punt in dit boek is vooral, ‘kun je je nog beschaafd blijven gedragen in onbeschaafde tijden’. De hoofdpersoon Kaji, een Japanner van ongeveer 20, goed opgeleid, stelt zich deze vraag steeds, eerst als personeelschef bij een groot mijnbouwbedrijf, waar hij ook de verantwoording draagt over zo’n 600 ‘speciale krachten’, een mooie naam voor dwangarbeiders. Ook later in het leger, en tijdens zijn tocht terug naar huis blijft hij zich dat afvragen. Stap voor stap moet hij een laag van zijn menselijkheid af pellen om te overleven.

Samen met zijn vrouw, Michiko, probeert Kaji te oorlog te ontvluchten. Hij krijgt een vrijstelling van dienst áls hij een overplaatsing naar een mijn in Laohuling accepteert. Eenmaal daar komt hij tot de ontdekking dat ook hier de oorlog het leven beheerst. Al vrij snel krijgt hij de leiding over een groep dwangarbeiders. De Militaire Politie dwingt hem om hen goed te bewaken, maar biedt geen steun aan. Kaji probeert de dwangarbeiders een zo menswaardig bestaan te laten leiden, om zo hun vertrouwen te winnen. Gedeeltelijk lukt hem dat, maar toch blijven ze hem zien als een Japanse overheerser zien. Ha een paar ontsnappingen dreigt de MP met harde maatregelen. Als dan alsnog 7 dwangarbeiders proberen te ontsnappen, slaan zij keihard toe. De 7 worden ter dood veroordeeld, ondanks Kaji pogingen dit te voorkomen. Na 3 onthoofdingen lukt het Kaji om de 4e en volgende te stappen. Dit heeft echter grote gevolgen voor hem. De Militaire Politie pakt hem op en als straf wordt hij gedwongen het leger in te gaan.

Hier begint dan echt het ontluisterende deel van het boek. Het Japanse leger is hard, keihard voor zijn soldaten. Niet alleen gedurende de trainingen, maar ook daarna. Rekruten worden mishandeld door oudere-jaars, geweld onderling is niets bijzonders. In het Japens leger tellen dienstjaren zwaarder dan het aantal sterren op je schouder. Zo is het niet ongewoon dat een 4-jaars soldaat der 2e klasse een 2e-jaar soldaat der 1e klasse geheel negeert.

Kaji wordt ingedeeld bij het Kwantungleger dat in Mantsjoerije gestationeerd. Ook in het leger probeert Kaji humanist te blijven, maar dat valt hem zwaar. Hij wordt van humanist, groepsleider, scherpschutter, moordenaar en bandiet. Dit alles om te overleven.

Als de oorlog over is, wil hij zich niet overgeven aan de Russen, maar wil hij zijn vrijheid behouden. Hij start met de thuisreis naar zijn Michiko, een thuisreis die langs vele obstakels gaat. Door zijn moed en zijn onverschrokkenheid krijgt hij langzamerhand een steeds grotere groep achter zich aan. Uiteindelijk ziet hij echter geen andere mogelijkheid dan zich alsnog over te geven en in krijgsgevangenschap te gaan. Opnieuw wordt hij de verschrikkingen van het Japanse leger ingezogen (de Japanse (onder)officieren proberen het gezag weer terug te krijgen, iets wat hen door de Russen oogluikend wordt toegestaan). Na de dood van een van zijn vrienden lukt het hem om uit krijgsgevangenschap te ontsnappen en reist hij weer, dit maal alleen, richting Laohuling waar zijn vrouw woont.

Het boek geeft ons een inkijk in de Japanse oorlogsherinneringen. De stijl van Gomikawa is goed. Zijn zinnen zijn niet nodeloos ingewikkeld wanneer de situatie dat vereist, maar kort en bondig. Een prachtig boek over een verschrikkelijke geschiedenis die ons Nederlanders lang onbekend is gebleven. Een lange zit is dit wel. Ik heb er ruim 45 uur overgedaan om het boek te lezen, maar het was zeer de moeite waard.
2 abstimmen EdwinKort | Aug 18, 2020 |
keine Rezensionen | Rezension hinzufügen

» Andere Autoren hinzufügen

AutorennameRolleArt des AutorsWerk?Status
Gomikawa, JunpeiHauptautoralle Ausgabenbestätigt
Westerhoven, JacquesÜbersetzerCo-Autoreinige Ausgabenbestätigt
Du musst dich einloggen, um "Wissenswertes" zu bearbeiten.
Weitere Hilfe gibt es auf der "Wissenswertes"-Hilfe-Seite.
Gebräuchlichster Titel
Die Informationen sind von der niederländischen Wissenswertes-Seite. Ändern, um den Eintrag der eigenen Sprache anzupassen.
Originaltitel
Alternative Titel
Ursprüngliches Erscheinungsdatum
Figuren/Charaktere
Die Informationen sind von der niederländischen Wissenswertes-Seite. Ändern, um den Eintrag der eigenen Sprache anzupassen.
Wichtige Schauplätze
Wichtige Ereignisse
Zugehörige Filme
Die Informationen sind von der niederländischen Wissenswertes-Seite. Ändern, um den Eintrag der eigenen Sprache anzupassen.
Epigraph (Motto/Zitat)
Widmung
Erste Worte
Zitate
Letzte Worte
Hinweis zur Identitätsklärung
Verlagslektoren
Werbezitate von
Originalsprache
Die Informationen sind von der niederländischen Wissenswertes-Seite. Ändern, um den Eintrag der eigenen Sprache anzupassen.
Anerkannter DDC/MDS
Anerkannter LCC

Literaturhinweise zu diesem Werk aus externen Quellen.

Wikipedia auf Englisch

Keine

Keine Bibliotheksbeschreibungen gefunden.

Buchbeschreibung
Zusammenfassung in Haiku-Form

Aktuelle Diskussionen

Keine

Beliebte Umschlagbilder

Gespeicherte Links

Bewertung

Durchschnitt: (4.61)
0.5
1
1.5
2
2.5
3
3.5 1
4 1
4.5 2
5 5

Bist das du?

Werde ein LibraryThing-Autor.

 

Über uns | Kontakt/Impressum | LibraryThing.com | Datenschutz/Nutzungsbedingungen | Hilfe/FAQs | Blog | LT-Shop | APIs | TinyCat | Nachlassbibliotheken | Vorab-Rezensenten | Wissenswertes | 203,211,238 Bücher! | Menüleiste: Immer sichtbar