In de jaren negentig ontdekte ik de reisboeken van Theroux. Cynisch, maar ook wel weer oprecht belangstellend. Niet een doorsnee reiziger, maar wel erg bereisd. Dit dikke boek las ik in 1999. En toen ik ging op reis. Lang. Alleen een rugzak mee. En dan neem je dus niet een boek mee waar je al maar dan 500 bladzijden van gelezen hebt. Wel Oorlog en Vrede, daar heb je veel meer aan.

Zestien jaar later kwam dit boek dus pas weer uit de kast. En voor de zekerheid begon ik nog maar even vooraan. Leest wat logischer. Al op de vijfde bladzijde een mooie uitspraak die ook als motto had kunnen dienen. “Tourists don’t know where they’ve been, travellers don’t know where they’re going”.

Het ging niet goed met zijn huwelijk, Theroux mag in Australië en Nieuw Zeeland zijn boek promoten en gebruikt de aanleiding om meteen wat meer van het werelddeel te zien dat hij nog nauwelijks kent. En de wandelingen en boottochtjes in de twee verwesterde landen zijn nog niet zo bijzonder. Maar na noord Australië steekt hij over naar Nieuw Guinea. Het begin van een tocht waaraan geen einde lijkt te komen, een odyssee langs vele eilanden, vele culturen in een gebied dat zo veel groter is dan bijna iedereen doorheeft.

Theroux komt met zijn opvouwbare kano op plekken waar ze nog nooit een blanke hebben gezien, volgens mij de droom van menig reisauteur. Hij komt andere reizigers tegen, yachties, mensen die jarenlang op boten rondzwerven, politici, die blij zijn iemand te spreken van zijn statuur. En lezers, vooral leuk als ze zijn naam herkennen, maar niet doorhebben dat hij de schrijver is die ze bewonderen. Aan het eind van zijn reis komt hij een reisauteur tegen, zelf ziet hij het toch anders. Waar de Amerikaan trots is gratis hotelovernachtingen te hebben geregeld, slaapt hij zelfs op Hawaii liever in zijn tentje dan in een van de luxe resorts.

Op veel plekken werd hij slechts voorgegaan door missionarissen, niet een onverdeeld genoegen. “This involved preaching against evil and nakedness, and solemnly convincing people that they were sinners, their bodies were shameful, and generally encouring the intense and rather joyous hypocrisy that you find among God-fearing people”.

Wie door de stille Zuidzee reist, komt onherroepelijk met (het werk van) Heyerdahl in aanraking. De ontdekkingsreiziger komt er niet zo goed van af. Mooi is om te zien dat Theroux, ook al is hij geen antropoloog, wel heel knap de verschillen tussen de culturen weet te beschrijven, maar ook de overeenkomsten tussen eilanden (en bijbehorende talen) die soms duizenden kilometers uit elkaar liggen. Ooit moeten de smalle kano’s hele volken hebben overgebracht, hoe anders is de taalovereenkomst te verklaren?

Bijzonder vond ik ook het moment dat Tolstoj refereert aan Anna Karenina, precies het boek dat ik op dat moment op mijn nachtkastje had liggen, waar ik de afgelopen vakantie ook al in begonnen was. Toeval bestaat niet, hoor je wel eens.

Theroux is de absolute top als het op reisboeken aankomt, slechts weinigen mogen zich met hem meten.

Citaat: “When the legionnaire goes back to France (and it might well be to revisit the wife and children he left behind) he takes his girlfriend’s teeth with him, so as to leave her less attractive to men.” (p.511)

No notes recorded ( )

Despite the title, the book is often has veil of sadness, cynicism and disappointment. Theroux pulls no punches, and when he describes what he sees, it's more than likely through the lens of pessimism, no doubt coloured by his own divorce and sense of estrangement. Still, his voyage is impressive and courageous and he describes it with great detail. His hard look also make his praises stand out all the more - what a beautiful moment it must have been!
A lengthy, sometimes toilsome, read but ultimately rewarding. ( )

I tend to have a nonfiction book on the go with a fiction...read your daily chapter of the n/f then you can indulge in the latter. It says something about Mr Theroux' writing abilities that I shelved the novel (and it was a great novel!) to immerse myself in his travels around Australia, NZ and the various islands of the Pacific, culminating in Easter Island and Hawaii.
It's never boring. I'm trying to work out why he succeeds where other travelogues can be SO turgid. For a start, the whole adventure revoves around the author- HIS mindset, experiences at sea, interaction with locals and other tourists. It keeps the reader involved ...too much factual commentary can be like looking at someone else'soverly extensive holiday snaps...a bit of a yawn.
It's extremely funny too, as he delves into both the urban and the off the beaten track. Even a volcano is brought entertainingly to life:
"In the distance I could hear the volcano grumbling and eructating, the amplified belches like those of a fat man after an enormous meal; and these sounds of digestion were accompanied by distant crepitating rumbles like those of loosened bowels. The expression 'bowels of the earth' just about summed it up."
I think this is the apogee of travel writing. I shall be reading more of his works. ( )

The third time I’ve read the book, and I’ve enjoyed it each and every time. Thoreau is seen as caustic by many, but tis those very same attitudes that make the book so interesting. For example, his knock on the Japanese is both contemplative and fully warranted.
He does not cover the full range of the Pacific, but does a good job of the islands he does get to. Having worked and/or traveled to three of his destinations, his observations seem justifiable to me....maybe I’m also a caustic old-timer....read in Sri Lanka, finished 27.01.2020. ( )