Hans Warren (1)Rezensionen

Between 1981 and 2009, the complete diaries of Hans Warren were published in 23 volumes. I first started reading volumes since 1986, and I have read many but not all. Besides, I dit not always read them in the chronological order. This is quite well possible. Each volume usually contains diaries from two years, although there have been irregular volumes, with diaries of a single year, or more than two years.

Hans Warren came from a strict Christian family and grew up during the German occupation in a relatively poor and backward area. These oppressive circumstances held him back and life-long made him yearn for greater freedom, and adventure. Although Warren mainly seems to have been homosexual, he had a lon-term realtion with a woman with whom he was married. My alternating reading in the 1980s led to never really understanding how his relationship with Mabel developed and why it thrived.

Tussen Borssele en Parijs. Uit Geheim dagboek 1945-1951 is a selection from the early diaries. Having read the complete diaries already, you might say that this was a reread, but I read the diaries out of the chronological order, and often with long periods in between. Besides, while presumingly edited, the original diaries (in book form0 contain a lot of redundant information. Therefore, reading this selection was very welcome. It gave me a new view of his early life and reinforced my memory of the diaries I read nearly 38 years ago. It isn't that all of my reading of Warren is that long ago. I have been reading volumes for many decades, but often with years between the volumes.

Tussen Borssele en Parijs. Uit Geheim dagboek 1945-1951 is a good and representative selection which creates a clear and good impression of the author in his early years. All major themes are covered, and by the end of the slim volume, all main people that will remain of importance in the next few volumes have been introduced.

Geheim dagboek, 1987-1990 is volume 17 in the complete diaries of the Dutch author Hans Warren (1921-2001). When Warren started publishing his diaries in 1986, he said the aim was to publish all of his diaries from his earliest age, as a teenager till his dying days.

Up until the middle of the 1980s, Warren was a minor poet, barely recognized within the literary scene, but the publication of the diaries propelled him onto the mainstream literary scene. Particularly in the diaries written during the 1950s through 1970s, Warren appeared as very sexually promiscuous. The diaries describe how he tried to balance a marriage with Mabel MacLaurin from 1952 till their divorce in 1975, and sexual escapades with North-African boys in Paris.

Although volume 17, Geheim dagboek, 1987-1990, was written in the years 1987-1990, it was not published until 2005. In 1990, Hans Warren was 69 years old. 1987-1990 were also the years when he came to fame, based on the publication of the diaries written in his youth. The contrast could not be greater, having this elderly man in his late sixties building up a literary reputation on his very explicit homosexual diaries. Having divorced from his wife Mabel MacLaurin, Warren then lived with his much younger lover, Mario Molegraaf, who was more than 40 years younger than he. During the 1980s - 1990s, Molegraaf did not feature in the public image of Hans Warren.

In the later diaries, as in Geheim dagboek, 1987-1990, Hans Warren appears as a very thrifty, Calvinist and vain personality. He takes pride in dominating the jury of a literary prize, forcing it to proclaim and obscure author, Brigitte Raskin as the winner of the AKO prize winner in 1989. The diaries are pretty boring revolving around a limited number of obsessions: buying antiques, and worries about burglary; fine dining; and masturbation, and to a lesser extent, sexual intercourse with Mario.

While previous volumes were mainly set in Paris or North-Africa, Geheim dagboek, 1987-1990 describes Warren at home in the Netherlands. Descriptions of Zeeland and the contemporary scene in Amsterdam, are largely familiar to contemporary readers, particularly visits to literary venues, bookstores and restaurants, such as Le Pêcheur (now defunct).

Hans Warren was een homofiele Zeeuwse dichter die behalve door zijn gedichten en zijn werk als recensent voor de Zeeuwse Courant vooral bekend geworden is als schrijver van het "Geheim dagboek", een 21-delige serie dagboeken van in totaal zo'n 6000 blz dat 60 jaar beslaat en waarin hij zijn hele ziel en zaligheid heeft gelegd.
Ik heb al eerder een eerdere selectie uit zijn dagboeken gelezen "Om het behoud der eenzaamheid ****" over de jaren 1941-1981 en ook heb ik zijn complete dagboeken al twee keer in zijn geheel gelezen. Het mag gezegd worden, ik ben een fan. "Geheim dagboek 1942-2001" bevat een bloemlezing van een kleine 370 blz uit de hele serie. Er is gekozen voor vooral wat langere fragmenten en de nadruk ligt duidelijk op de passages die betrekking op het liefdesleven van Hans Warren hebben. Vooral de herenliefde komt uitgebreid aan bod. Andere onderwerpen die in het complete dagboek uitgebreid voorkomen zoals: besprekingen van literaire werken, de duiventeelt, de natuur, het verzamelen van antiek, lekker eten en drinken, het bezoek aan talloze musea komen in deze bloemlezing veel minder uitgebreid ter sprake. Toch geeft deze bloemlezing een afgewogen beeld van de hoogtepunten uit het leven van Hans Warren. Voor de wat meer alledaagse gebeurtenissen leest men de gehele dagboeken reeks.

Zijn het Warrens literaire kwaliteiten die je doen voortlezen, is het de evolutie in de Nederlandse maatschappij, of is het toch het voyeurisme dat het 'm doet? Het zal wel de uitstekend gedoseerde mengeling van de drie zijn.
Volledige bespreking via http://wraakvandedodo.blogspot.com/2012/05/hans-warren-geheim-dagboek.html

Er zijn verschillende soorten briefwisselingen gepubliceerd. Te denken valt aan die tussen 2 schrijvers, zoals bijvoorbeeld die tussen Flaubert en George Sand, tussen een schrijver en een koning zoals die tussen Voltaire en Frederik de Grote en die tussen een schrijfster en een antiquariaat: Helene Hanff "84 Charing Cross Road ****".
Nieuw is voor mij een briefwisseling tussen een schrijver en zijn fan. Ik ben zelf erg te spreken over "Het geheim dagboek ****" van Hans Warren, dus kan ik me voorstellen dat er hier meer fans van zijn. Ria Zifkamp is een bijzondere fan, omdat ze Hans Warren een brief schreef en daar antwoord op kreeg, wat uitliep op een correspondentie gedurende iets meer dan tien jaar. Zoals te verwachten valt van een briefwisseling tussen schrijver en fan, zijn de brieven van de fan uitgebreider, persoonlijker en proberen ze om aan de schrijver een antwoord te ontlokken. Hans Warren geeft steeds korte antwoorden, vooral over zijn werk en wanneer hij op televisie of radio is. Ik vind het een erg leuke briefwisseling en er staan tal van tips in over te lezen boeken of te luisteren muziek.

In dit laatste jaar van het leven van Hans Warren staat het verval op alle fronten centraal. Eigenlijk is het niet meer verantwoord om in zijn eigen huis te blijven met zijn partner Mario. Er zijn dan ook tal van ruzies. Hans kan bijna niet meer lopen, poept regelmatig in zijn broek, en als hij aantekeningen maakt in zijn dagboek valt hij regelmatig in slaap of kwijlt hij op zijn dagboek.
Hans Warren wilde heel zijn leven op papier zetten, ook zijn aftakeling. Waarschijnlijk is het proces van aftakeling weinig zo precies op papier gezet.

In dit achtste deel van "Geheim dagboek" gebeurt niet veel. De kinderen groeien op, Hans houdt duiven en samen met Mabel besteedt hij veel geld aan het kopen van allerlei antiek. Dit deel is minder boeiend dan de voorgaande delen.

Op 6 mei 1958 wordt zoon Gideon geboren. In dit deel van het dagboek wonen de Warrens in Kloetinge. Warren houdt zich vooral bezig met zijn gezin, het houden van duiven en het aanschaffen van antiek, een nieuwe hobby die hij tot zijn dood met veel liefde zal blijven beoefenen.

Op 7 juni 1956 wordt Warrens tweede dochter Beryl geboren in Parijs. Wegens problemen met de woonruimte keren Warren en zijn gezin terug naar Zeeland, waar ze op 1juli 1957 intrekken op de Pijkjesweg 1 te Kloetinge, waar Warren de rest van zijn leven zal blijven wonen.
In dit deel is Warren begonnen met het houden van duiven en is het huwelijksleven met Mabel rustiger geworden.

In de jaren 1954 en 1955 verblijft Hans Warren met Mabel in Parijs. Aanvankelijk worden de losse contacten met jongens voortgezet, maar nadat het leven van Hans bedreigd is, wordt hij voorzichtiger. Op 12 september 1954 wordt zijn dochtertje Amanda geboren.
Ook in dit deel veel homoerotiek en later ook een vader die erg van zijn kleine dochtertje houdt.

In 1952 maakt Hans Warren een lange reis naar Engeland om Mabel op te zoeken. Nadat hij Mabel zwanger heeft gemaakt trouwen ze, terwijl hij zegt eigenlijk niet van haar te houden. Begin augustus laat Mabel zich aborteren. Verder brengt Hans Warren een lang bezoek aan Parijs, waar hij met allerlei knappe jongens vrijt. Tijdens de watersnoodramp van 3 februari 1953 onderscheidt de vader van Hans warren zich door een koel optreden. Begin oktober 1953 gaan Hans Warren en Mabel voor langere tijd naar Parijs, waar ze de jonge Algerijn Habib leren kennen. Ook in dit deel volop homo-erotische bekentenissen.

In dit deel van "Geheim dagboek" maakt Hans Warren op 13 augustus 1949 kennis met Mabel MacLauren, zijn toekomstige echtgenote. Verder overlijdt zijn oma in 1950 aan borstkanker en erger zijn moeder in 1951 ook aan kanker. In 1950 maakt Warren een grote reis naar Parijs en om de zus van Alain Fournier op te zoeken. In 1951 is Warren een tijd in Parijs, waar hij allerlei losse contacten heeft met mooie donkere jongens.

In dit deel van "Geheim dagboek" heeft Hans Warren losse erotische contacten met verschillende vriendjes. Hoogtepunten zijn een reis naar Zwitserland in 1947 en eentje naar Parijs in 1948, waar hij wel zou willen wonen.

In dit eerste deel van Hans Warrens "Geheim dagboek" staat zijn liefde voor Sybille centraal. Hans weet eigenlijk wel dat hij homo is, maar probeert toch een relatie met een vrouw op te bouwen. Veel succes lijkt die poging niet te hebben. Verdere hoogtepunten uit dit deel zijn een bezoek aan Jac Thijsse die Warren als zijn mentor beschouwt en een beschrijving van een bruiloft.

De aantekeningen in dit nulde deel van "Geheim dagboek" beslaan 18 augustus 1939, de dag dat de mobilisatie werd afgekondigd en 10-17 mei 1940, de eerste oorlogsweek, voorafgegaan door een voorwoord van Joost Zwagerman over alle tot dan toe verschenen delen.
Hier is Warren pas aan het begin van zijn indrukwekkende dagboek, zijn echte vorm vindt hij pas later. Toch hoort het bij de serie.

Met het verschijnen van dit 21e deel is de serie geheim dagboek van Hans Warren compleet. Ik heb alle delen gelezen en ben er zeer van onder de indruk. Warren beschrijft zijn persoonlijke leven met oog voor detail en in een goede stijl. Veel voorkomende onderwerpen zijn: zijn sexleven, lekker eten, de natuur, zijn kunstverzameling en het onophoudelijke museumbezoek.
In dit deel zet de aftakeling pas echt goed in, Warren heeft allerlei klachten van huidkanker tot en met het regelmatig in zijn broek poepen.