Helleke van den Braber

De Nederlandse cultuur is geen eiland. Literatuur, theater, muziek, beeldende kunst en film ondergaan invloeden vanuit het buitenland. Aan de hand van 43 onderwerpen, geschreven door 30 auteurs uit verschillende disciplines, schetst In 1934 een levendig beeld van die veelvormige en intensieve uitwisseling gedurende één jaar. We lezen over de invloed van Latijns-Amerika op Slauerhoff, de ontvangst van Amerikaanse jazz in Nederland en de vriendschap tussen E. du Perron en André Malraux. Met opzet is gekozen voor een redelijk ‘neutraal’ jaar, waarin Europa in de greep was van een diepe economische crisis en veel buitenlandse kunstenaars hun heil in Nederland zochten na Hitlers machtsovername.


In 43 onderwerpen, die telkens gebeurtenissen uit het jaar 1934 tot onderwerp hebben, wordt de verbinding van Nederlandse cultuur en literatuur met het buitenland geïllustreerd. Wat opvalt is het overheersende Duitse aandeel in de vreemde import - dat geldt voor veel vertaalde (heimat)literatuur, in hoge mate voor de klassieke muziek, waarvoor men alleen maar het Concertgebouwrepertoire hoeft na te slaan, maar ook voor het theater Max Reinhardt. Het tweede dat opvalt is de genereuze openheid van het Nederlandse cultuurklimaat. Voor Huizinga was dat niet voor niets een uitgesproken geestesmerk: de vaderlandse nieuwsgierigheid naar wat zich afspeelde in den vreemde. In 1934 heeft nog een derde toonaangevend intellectueel koppel extra aandacht namelijk Ter Braak en Du Perron.… (mehr)