Waardoor slagen sommige complexe ondernemingen erin over een langere periode doelgericht en doelbewust veranderingen te realiseren? Om deze vraag te kunnen beantwoorden, heeft Steven ten Have de ondernemingen Nokia, Sollac, PTT Post en ST Microelectronics over een periode van circa tien jaar nauwlettend gevolgd. In het onderzoek is het perspectief van de general manager gekozen, omdat die de condities en context moet scheppen waarbinnen doelrealisatie (het daadwerkelijk kunnen implementeren van strategie en plannen) tot stand kan komen.
Alle vier de ondernemingen hebben nationale en internationale kwaliteitsprijzen gewonnen en worden beschouwd als voorbeelden van goed georganiseerde bedrijven. Voor alles blijken ze teruggegaan te zijn naar de essentie van wat organiseren is: het besturen van organisatieverandering. Ze zijn in staat alles organisatorisch te laten passen en krijgen dit voor elkaar door vorm en inhoud te geven aan vier managementprocessen: richting, consistentie, samenhang en feedback.
Het adagium voor bedrijven als Nokia en ST Microelectronics is changing your company by running your company; de meeste van de door hen gerealiseerde veranderingen krijgen vorm door en in de normale bedrijfsvoering. De bedrijven zijn een voorbeeld voor tal van andere ondernemingen en hun managers, die zich steeds meer realiseren dat het heil niet in the great idea of een goeroe gezocht moet worden. In plaats daarvan komt het aan op goed management - en dat gaat over systematisch en stelselmatig werken aan de hele organisatie. Visie, doorbraakdenken en innovaties zijn daarbij een noodzakelijke-maar-niet-voldoende-voorwaarde; het daadwerkelijk realiseren van doelstellingen vereist doorzettingsvermogen, discipline, daadkracht en aandacht voor details. Het slechte nieuws is dat dat geen quick fix is; het goede nieuws dat het ook geen abacadabra is, maar `gewoon' een kwestie van goed je managementwerk doen.
Steven ten Have (1967) is organisatieadviseur en vice-voorzitter van de groepsdirectie van Berenschot.